/ 28 تیر 1404 / بدون دیدگاه / در یادداشت‌ها / توسط لیدا مقدم

در این نوشتار به بررسی این موضوع می پردازیم که اگر داور در انجام وظیفه خود تخلف یا اهمال یا اشتباهی کند که به طرفین خسارت وارد کند آیا مسئولیت مدنی دارد؟ پس درباره حدود مسئولیت داور نکاتی را بیان می کنیم.

داوری یک روش‌ جایگزین حل اختلاف است که با توافق طرفین حل اختلاف در خارج از دادگاه توسط شخص بی طرفی بنام داور انجام می شود.

حدود مسئولیت داوری در قبال طرفین

داور هم مانند قاضی وظیفه رسیدگی بی‌طرفانه به دعوا و صدور رأی را دارد اما برخلاف قاضی، از حمایت‌ها و مصونیت قضایی مطلق برخوردار نیست پس در مواردی ممکن است مسئول برخی از خسارت ها باشد.

مفهوم مسئولیت مدنی داور

برابر ماده ۱ قانون مسئولیت مدنی هر کس موجب ضرر مادی یا معنوی به دیگری شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود‌ می باشد.

بنابراین داور نیز اگر در انجام وظیفه داوری مرتکب تقصیر شود و این تقصیر باعث ورود ضرر به یکی از طرفین داوری شود همچنین میان تقصیر و زیان وارد شده رابطه سببیت وجود داشته باشد، مسئولیت مدنی خواهد داشت.

موارد مسئولیت داور

موارد زیر مصادیقی از کارهایی است که داور با انجام آنها مرتکب تقصیر شده و مسئول شناخته می شود.

۱_ رسیدگی داور با مقررات آمره مخالف باشد مثلا بر خلاف اصل بی‌طرفی و انصاف رسیدگی کند.

۲_ قبول داوری با وجود منع قانونی مثلاً قرابت نسبی یا سببی با یکی از طرفین داشته باشد و با این شرایط بدون رضایت طرف دیگر ، رسیدگی کند.

۳_ افشای اطلاعات محرمانه طرفین در داوری، حفظ اطلاعات محرمانه توسط طرفین داوری و داور یک ضرورت است و حدود آن باید در توافق‌نامه داوری یا قرارداد داوری ذکر شوند پس با افشای اطلاعات محرمانه توسط داور ، مسلما مسئول شناخته می شود.

۴_ عدم صدور رأی در مهلت مقرر و ورود ضرر ناشی از تأخیر

داور ملزم است در مدتی که طرفین تعیین کرده اند رسیدگی و رای صادر کند اگر رای داوری خارج از مهلت مقرر صادر شود و این تاخیر به طرفین ضرر وارد کند داور مسئول شناخته خواهد شد.

۵_صدور رای بر خلاف قواعد آمره و نظم عمومی

اگر داور رایی صادر کند که با قواعد آمره کشور و نظم عمومی مخالف باشد مسلما خسارتی که به طرفین وارد شده باید جبران شود پس داور مسئول شناخته می شود.

توجه داشته باشید که داور وقتی مسئولیت مدنی پیدا می کند که در ورود ضرر به طرفین داوری تقصیر داشته باشد یعنی در انجام وظایف داوری کوتاهی و بی احتیاطی کرده باشد.(تعدی و تفریط) پس اگر صرفاً رأی داور نادرست باشد اما تقصیر یا سوءنیتی اثبات نشود، مسئولیت مدنی داور منتفی است.

در آرا و رویه قضایی نیز در برخی آرای محاکم، داورانی که مهلت داوری را رعایت نکرده‌اند و موجب ورود ضرر به طرفین شده‌اند، به پرداخت خسارت محکوم شده‌اند.

نتیجه‌گیری

در حقوق ایران ، داور مانند قاضی مصونیت مطلق ندارد و اگر در رسیدگی داوری مرتکب تقصیر حرفه‌ای ، تخلف قانونی یا سوءنیت شود مسئولیت مدنی خواهد داشت.

ایران داوری مرکز تخصصی داوری در ایران است که با حضور مشاوران متخصص و مجرب آماده ارائه خدمات داوری ، قبول داوری ، مشاوره های تخصصی داوری می باشد.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر: