مهلت ها و مواعد اعتراض به رای داور
مواعد اعتراض به رای داور طی نظریه مشورتی اداره حقوقی بررسی می گردد.
دعوی بطلان رأی داور، خارج از مهلت پذیرفته نمی‌شود.
1- در مواردی که رأی داوری باطل بوده و قابلیت اجرایی نداشته باشد هر یک از طرفین می‌تواند برابر ماده 490 ق.آ.د.م 1379 رفتار کنند و در مهلت قانونی، تقاضای ابطال رأی داوری را از دادگاه بنمایند ولی دادگاه رأساً مجاز نیست موارد موضوع ماده 489 همین قانون را مورد ایراد قرار داده و رأی داوری را ابطال نماید.
2- مهلت‌ها و مواعد اعتراض به رای داور و درخواست ابطال آن از سوی طرفین در ماده 490 ق.آ.د.م تصریح شده است.
دادگاه مکلف است این مقررات را رعایت کند. دعوی بطلان رأی داور خارج از مهلت، پذیرفته نمی‌شود.
نکته:
اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه مشورتی شماره 3426/7 – 19/06/1390 خود ضمن عدول از نظریه یادشده در بالا به شرح زیر اظهارنظر کرده است:
مواردی که رأی داوری به دلیل انطباق آن با یکی از بندهای ماده 489 ق.ا.د.م 1379 باطل بوده و قابلیت اجرایی ندارد. قاضی نمی‌تواند دستور اجرای آن را بدهد بلکه با دستور اداری تقاضای محکوم‌له را رد می‌نماید و چون این دستور، رأی نیست قابل اعتراض هم نخواهد بود.
به عبارت دیگر رأی داور بر طبق مواد 485 و 488 قانون مذکور مانند حکم دادگاه قابل اجرا است. از نظریه شماره 1109/7 – 23/02/1388 عدول می‌شود.
بین عبارت اعتراض به رأی داور یا درخواست حکم بر بطلان رأی داوری، تفاوتی وجود ندارد.
اعتراض به رأی داور، یعنی دادخواهی برای بطلان تمام یا قسمتی از رأی داوری است.
دادگاه پس از رسیدگی به دعوی بطلان رأی داور:
اگر رأی وی را منطبق بر یکی از موارد مذکور در ماده 489 ق.آ.د.م 1379 بداند در این صورت حکم به اعلام بطلان رأی داور، صادر می‌کند. و فقط در موقعیتی می‌تواند وارد رسیدگی ماهوی و صدور رأی درباره اصل دعوی شود که پس از قطعیت رأی راجع به بطلان رأی داور، این خواسته به موجب دادخواست از دادگاه تقاضا شود.
تقاضای ابطال رأی داور باید به موجب دادخواست مطرح گردد.
نظریه مشورتی شماره 1109/7 – 1388/02/23
اداره کل حقوقی قوه قضاییه
